روستای برزُل آباد در فاصلهٔ ۱۶ کیلومتری شرق شیروان قرار دارد که از شمال به گمرک تپه و از جنوب به روستای دوین واز شرق به روستاهای فیض آباد و رضا آباد و از غرب به روستای خرم‌آباد محدود است، این روستا دارای ۱۶۵ خانوار ۷۵۳ نفر جمعیت است جزء دهستان حومهٔ شیروان می‌باشد. مردم روستای برزل آباد به زبان فارسی (تاتی) صحبت می‌کنند.[۱]
از نظر وجه تسمه، برزل به مرد ستبر[۱]معنی شده است. برزل آباد به علت قرار گرفتن در مسیرجادهٔ کناره (شیروان- مشهد) در چند سالهٔ اخیر توسه بسیاری یافته و بر وسعت و جمعیت آن افزوده شده است وافراد زیادی از روستاهای مایوان، چری، شامیر، کواکی، خیرآباد و… به برزل آباد مهاجرت کرده‌اند. این روستا را می‌توان قریه کوره پزها نیز نام نهاد زیرا با داشتن چندین کورهٔ آجر پزی دستی ویک واحد کوره آجر پزی فشاری با تأسیسات کامل مکانیکی و علمی یکی از مشاغل عمدهٔ روستاییان تولید آجر است که به شیروان و قوچان صادر می‌شود. تپه‌ای دست ریز در شمال روستا واقع است که دارای ثبت تاریخی به شمارهٔ ۶۹۹ بناهای تاریخی و اماکن باستانی ایران می‌باشد که مربوط به هزارهٔ قبل از میلاد است[۲] در محل اصطلاحاً گمرک تپه گفته می‌شود که کاوشهایی نیز بر روی آن انجام گرفته و اشیایی نیز به دست آمده است و طبق اظهار مطلعین چند نفری نیز در این رابطه جان خود را از دست داده‌اند این تپه دست ریز سابقاً دارای برج و بارو و به طور کلی ارک بلد بود و مرکز حکومت محلی محسوب می‌شد.
محصولات عمده برزل آباد: گندم، جو، چغندر قند و کشمش و فراورده‌های دامی است این روستا ۲ گله گوسفند است به صورت سنتی ودر محل نگهداری می‌شود. امکانات روستا شامل: جادهٔ آسالته، سرویس منظم ایاب و ذهاب، دبستان، مسجد، حمام، آسیاب، خانهٔ بهداشت، تلفن، برق، لولهکشی‌آب، پست، شرکت تعاونی و شورای ده است.
محتویات
- ۱ تاریخچه
- ۲ جامعه‌شناسی روستا
- ۳ آثارتاریخی روستا
- ۴ پانویس
- ۵ منابع
تاریخچه
برزل آباد را برگرفته از نام فردی بزرگ وقوی به نام برزو دانسته‌اند که این نظریه نیز در مورد اصالت اصلی روستای برزلی که دربرگرفته از برزو و برزل آباد هم آوی برزلی آباد بوده و بعدها تبدیل به آوای برزل آباد شده است صحیح می‌باشد.
- برزو borzo
- برزلی borzoli
- برزلی آباد borzoli abad – یا برزو آباد borzo abad
- برزل آباد borzolabad
جامعه‌شناسی روستا
زبان بومیان این روستا زبان فارسی (تاتی) است و به علت مهاجرت کردهای روستاهای شامیر نجف آباد مرغزارو… کردهای مهاجر خراسان نیز در این ر وستا ساکن هستند.
دین مردم این روستا اسلام و شیعه دوازده امامی و چهار شهید گلگون کفن چون شهیدان (خرسندی /حسینی/مدبر/بزم آور) تقدیم میهن اسلامی خویش نموده‌اند. از علمای بزرگ این روستا می‌توان به عالم گرانقدر آیت‌الله شهرستانی اشاره نمود.
خانه‌های این روستا کاهگلی وخشتی باسقفی چوبی از جنس چوب‌های سپیدارو… با کوچه‌هایی با عرض متوسط سه متر و برخی از مسکن‌های آنها به ۲طبقهٔ چوبی کاهگلی وخشتی می‌رسد.
شغل وپیشه مردم روستا کشاورزی دامداری صنعت (کوره‌های آجرپزی و … می‌باشد که در این میان دامپروری و کشاورزی رونق بیشتر دارد منبع آب کشاورزی رودخانهٔ فصلی اترک و سه حلقه چاه عمیق می‌باشد البته بعلت سیلابهای مکرری که از ناحیه رود اترک وارد روستا می‌شده قناتهای قدمی روستا تخریب واز بین رفته است.
آثارتاریخی روستا
گمرک تپه مربوط به سده‌های ۱ تا ۵ ه.ق است و در شهرستان شیروان، بخش حومه، دهستان امیر آباد، روستای برزل آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۳ بهمن ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۳۸۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تپه برزل آباد مربوط به هزاره اول قبل از میلاد است و در شیروان، ۱۶ کیلومتری شرق شهرشیروان روستای برزل آباد واقع شده
و این اثر در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۶۹۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
| تپه برزل‌آباد | |
|---|---|
| نام | تپه برزل‌آباد |
| کشور |
 ایران |
| استان | استان خراسان شمالی |
| شهرستان | شیروان |
| بخش | مرکزی -روستای برزل آباد |
| اطلاعات اثر | |
| نام محلی | گمرک تپه |
| نام‌های دیگر | تپه پارتها |
| نوع بنا | تپه |
| کاربری | تپه |
| دیرینگی | هزاره اول |
| دورهٔ ساخت اثر | هزاره اول |
| مالک فعلی اثر | خراسان قوچان بخش شیروان روستای برزل آباد |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۶۹۹ |
| تاریخ ثبت ملی | ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ |
| اطلاعات بازدید | |
| امکان بازدید | وجود دارد |
